Γυισκάρδος, Ροβέρτος

(Robert Guiscard, 1015 – 1085). Εξελληνισμένος τύπος του ονόματος του Νορμανδού κατακτητή Ρομπέρ Γκιϊσκάρ. Το 1047 πήγε στην Ιταλία, όπου τέθηκε στην υπηρεσία του Παντόλφου, πρίγκιπα της Καπύης και το 1050 έγινε σύντροφος του Νορμανδού ιππότη Γιράρδου, του οποίου την αδελφή έλαβε ως σύζυγό του. Τρία χρόνια αργότερα συμμετείχε στον αγώνα του Civitate (18 Ιουνίου 1053) εναντίον των δυνάμεων του πάπα Λέοντα Θ’, όπου διακρίθηκε για τη γενναιότητά του, και στη συνέχεια επιδόθηκε σε επιδρομές εναντίον των Ελλήνων της Καλαβρίας. Μετά τον θάνατο του μεγαλύτερου αδελφού του Ουμφρονά, ορίστηκε από τον πάπα Νικόλαο Β’ δούκας της Καλαβρίας και της Σικελίας (1059). Με τον τρόπο αυτό αποκαταστάθηκαν οι φιλικές σχέσεις μεταξύ των Νορμανδών και της Αγίας Έδρας και δόθηκε η ευκαιρία στον Νορμανδό ηγεμόνα να καταλάβει τον Τάραντα και το Ρέτζιο που κατείχαν οι Βυζαντινοί και να καταλύσει την κυριαρχία τους στο νότιο μέρος της Ιταλικής χερσονήσου. Στη συνέχεια επεδίωξε να αποσπάσει τη Σικελία από τα χέρια των Σαρακηνών και κατόρθωσε, με τη βοήθεια του αδελφού του Ρογήρου, να κυριεύσει τη Μεσσήνη και το Παλέρμο και να γίνει έτσι δούκας του μεγαλύτερου μέρους της Σικελίας. Το 1073 στον παπικό θρόνο ανέβηκε ο Γρηγόριος Z’, ο οποίος επιχείρησε να αποτρέψει την κατάληψη του Σαλέρνο από τον Γ., αφορίζοντας τον ανυπότακτο κατακτητή στη σύνοδο της Ρώμης το 1074. Τελικά το 1080 οι δυνάμεις του πάπα συγκρούστηκαν με τον στρατό του Γ., αλλά ηττήθηκαν κατά κράτος, με συνέπεια την κατάκτηση του Σαλέρνο από τους Νορμανδούς και τη συνθηκολόγηση του Γρηγορίου Z’. Μετά την επιτυχία αυτή ο Γ. θέλησε να προχωρήσει στην εφαρμογή του φιλόδοξου σχεδίου του, που προέβλεπε την κατάληψη των δυτικών επαρχιών του Βυζαντίου και τελικά την κατάλυση του ίδιου του βυζαντινού κράτους. Έτσι τον Μάιο του 1081 αποβιβάστηκε με 30.000 στρατιώτες στην Ήπειρο και πολιόρκησε από ξηρά και θάλασσα το Δυρράχιο, που αποτελούσε θέση-κλειδί για την προέλασή του στο εσωτερικό της χώρας. Ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Αλέξιος Κομνηνός, βλέποντας τον μεγάλο κίνδυνο που διαγραφόταν για τη χώρα του, έσπευσε να εξασφαλίσει, προσφέροντας σημαντικά ανταλλάγματα, τη βοήθεια των Βενετών, ο στόλος των οποίων κατόρθωσε τελικά να συντρίψει τον αντίστοιχο νορμανδικό και να φέρει σε δύσκολη θέση τον Γ., που διέφυγε στα Φάρσαλα. Εκεί, στις 18 Οκτωβρίου 1081 συγκρούστηκε με τον στρατό του Αλεξίου, τον οποίο κατανίκησε προκαλώντας μάλιστα σε αυτόν μεγάλη καταστροφή. Στις αρχές του επόμενου χρόνου εκπόρθησε το Δυρράχιο, αλλά στη συνέχεια υποχρεώθηκε να γυρίσει στην Ιταλία, όπου, αφού παρέμεινε για λίγο χρονικό διάστημα στη Ρώμη, πολέμησε εναντίον του πρίγκιπα της Καπύης Ζουρντέν και του Ερρίκου Δ’, ο οποίος αναγκάστηκε να λύσει την πολιορκία της Ρώμης και να εγκαταλείψει τη χώρα. Το 1084 έσπευσε να βοηθήσει τους Νορμανδούς του Βοημούνδου που μάχονταν με τους Βυζαντινούς στην Αλβανία και κατόρθωσε να καταλάβει την Κέρκυρα. Τελικά όμως οι Νορμανδοί, ύστερα από την ήττα τους στο Βουθρωτό και τις βαριές απώλειες που τους προκάλεσε η εμφάνιση φοβερών επιδημιών, αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στην Ιταλία. Στην εκστρατεία αυτή πέθανε ο Γ. προσβεβλημένος από σοβαρή ασθένεια.